Qua 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW về công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 05 tuổi, củng cố kết quả phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, tăng cường phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và xóa mù chữ cho người lớn, các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể từ thành phố đến xã, phường đã phát huy vai trò, trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền, vận động thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đề ra.
Sự nghiệp giáo dục và đào tạo tiếp tục được quan tâm đầu tư, đổi mới theo hướng toàn diện; quy mô các ngành học, bậc học được duy trì và phát triển ổn định, chất lượng giáo dục có nhiều tiến bộ; năm học 2014 - 2015, thành phố có 79 trường với 52.667 học sinh; năm học 2020 - 2021, thành phố có 81 trường (14 trường trung học cơ sở, 05 trường tiểu học và trung học cơ sở, 27 trường tiểu học, 35 trường mầm non) với 49.787 học sinh. Hằng năm có 98% trở lên học sinh được công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông; 99,9% học sinh hoàn thành chương trình bậc tiểu học và năm học 2018 - 2019 có 99,2% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở. Việc xây dựng trường học đạt chuẩn Quốc gia ở các cấp học, việc sáp nhập trường lớp nhằm nâng cao hiệu quả chất lượng hoạt động đảm bảo đúng tiến độ; chất lượng đội ngũ giáo viên được nâng lên (năm học 2014 - 2015, ngành giáo dục thành phố có 3.116 người, trong đó có 2.337 người trong biên chế; năm học 2020 - 2021 ngành giáo dục thành phố có 2.355 người, trong đó có 2.224 biên chế); số lượng học sinh giỏi các cấp tăng theo từng năm học(năm học 2016 - 2017, có 225 học sinh đạt giải cấp thành phố, 58 học sinh đạt giải cấp tỉnh, 01 học sinh đạt giải cấp quốc gia; năm học 2017 - 2018, có 245 học sinh đạt giải cấp thành phố, 71 học sinh đạt giải cấp tỉnh; năm học 2018 - 2019, có 221 học sinh đạt giải cấp thành phố, 64 học sinh đạt học sinh giỏi cấp tỉnh. Năm học 2020 - 2021 có 199 học sinh giỏi cấp thành phố và 57 học sinh giỏi cấp tỉnh).
Công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ được duy trì tốt (tỷ lệ huy động trẻ em đi học ở lứa tuổi mẫu giáo đạt trên 95%, tiểu học đạt 100%). Các cơ sở giáo dục, cán bộ quản lý giáo dục và đội ngũ giáo viên ở các bậc học mầm non và phổ thông đã thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm trong công tác giáo dục, giảng dạy, trong thực hiện nhiệm vụ phổ cập giáo dục và định hướng, phân luồng học sinh, xóa mù chữ cho người lớn, nhất là xóa mù chữ cho người đồng bào dân tộc thiểu số. Công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, xã hội hóa giáo dục có nhiều chuyển biến tích cực; trên địa bàn có 19 trường ngoài công lập, trong đó 15 trường mầm non và 04 trường phổ thông. Thành phố có 22 hội khuyến học xã, phường, 270 chi hội, 38.537 hội viên; 22 ban khuyến học không pháp nhân, 51 dòng họ học tập, 76 đơn vị học tập; 16/22 xã, phường xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã đạt loại tốt; một số trường đại học đã mở phân hiệu đào tạo trình độ đại học, sau đại học tại thành phố.
Bên cạnh những kết quả đạt được, hệ thống trường lớp dân lập, tư thục phát triển rộng, song vẫn chưa đáp ứng nhu cầu được chăm sóc, giáo dục và học tập của xã hội. Cơ sở vật chất của một số cơ sở giáo dục ngoài công lập còn đơn sơ, nghèo nàn, nhất là các nhóm trẻ gia đình; vẫn còn trường học, nhất là điểm trường chưa kết nối được thông tin liên lạc (mạng Internet), còn thiếu các phòng học chức năng, công trình vệ sinh, nước sạch, phòng ở cho học sinh bán trú, nhà ở công vụ cho cán bộ, giáo viên. Đội ngũ giáo viên mầm non còn thiếu và hạn chế về chuyên môn. Chất lượng giáo dục giữa vùng ven và vùng nội thành vẫn còn có sự chênh lệch. Một số trường THCS có tỷ lệ học sinh bỏ học còn cao. Công tác tuyên truyền, vận động, huy động và thu hút sự tham gia đầu tư của toàn xã hội vào công tác xã hội hóa giáo dục vẫn còn hạn chế, thiếu chủ động, tích cực, chưa khai thác hết tiềm năng, nguồn lực trong nhân dân.
Về nhiệm vụ thời gian đến, thành phố tiếp tục quán triệt sâu rộng nghị quyết đại hội đảng các cấp đến cán bộ, đảng viên, các đoàn thể và nhân dân trên địa bàn thành phố, góp phần nâng cao nhận thức về vị trí, tầm quan trọng của công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 05 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở; phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và xóa mù chữ cho người lớn, xem đây là một trong những nền tảng vững chắc để phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của thành phố.
Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền đối với công tác phổ cập giáo dục. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội thành phố trong việc huy động nguồn nhân lực phục vụ phát triển giáo dục và tăng cường giám sát việc tổ chức thực hiện; vận động đưa con em trong độ tuổi đến trường, tạo điều kiện cho học sinh được đi học liên tục. Tiếp tục tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn; mở các lớp tập huấn ngắn hạn và tư vấn học nghề, việc làm miễn phí; tích cực vận động các đoàn viên, hội viên tham gia đăng ký học nghề theo quy định.
Nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục đối với các lớp mẫu giáo 05 tuổi, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng; phấn đấu đến năm 2030 tỷ lệ huy động trẻ em 05 tuổi ra lớp ở bậc mầm non tiếp tục đạt 100% hằng năm. Ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi cho các lớp mẫu giáo 05 tuổi ở vùng ngoại thành và các làng đồng bào dân tộc thiểu số. Đầu tư kinh phí xây dựng phòng học, nhà ăn, nhà bếp, khu vệ sinh và khu hiệu bộ các trường mầm non theo lộ trình. Tập trung huy động hợp lý các nguồn lực của nhân dân để thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 05 tuổi. Khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đầu tư phát triển trường, lớp ở tất cả các cấp học, bậc học, nhất là hệ thống các trường mầm non ngoài công lập và thành lập mới các cơ sở dạy nghề trên địa bàn thành phố.
Tiếp tục củng cố vững chắc những kết quả công tác phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và trung học cơ sở. Phấn đấu đến năm 2030, tỷ lệ huy động trẻ em trong độ tuổi đến lớp ở bậc phổ thông (tiểu học, trung học cơ sở) hằng năm đạt 100%. Nâng cao chất lượng dạy và học ở tất cả các cấp học, bậc học. Củng cố, mở rộng mạng lưới trường, lớp, tăng cường cơ sở vật chất, tạo dựng cảnh quan, môi trường sư phạm, xây dựng nền nếp trường lớp học. Tăng cường tổ chức điều tra, khảo sát nắm chắc nhu cầu học nghề của người lao động để thực hiện có hiệu quả công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn.
Hoàng Quân