Mô hình hợp tác xã kiểu mới gắn với chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) trên địa bàn tỉnh là một trong những chương trình được triển khai nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất bền vững để hoàn thành tiêu chí về tổ chức sản xuất trong xây dựng nông thôn mới. Đây là hướng đi mới và cần thiết để các hợp tác xã nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ.
Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cơ quan, ban, ngành địa phương, nhiều hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ ở Gia Lai đã chú trọng đổi mới hoạt động sản xuất kinh doanh sản phẩm nông nghiệp chủ lực, từng bước khẳng định vai trò “bà đỡ” trong phát triển kinh tế tập thể cũng như xây dựng nông thôn mới. Cùng với việc thành lập các hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ hoạt động theo mô hình hợp tác xã kiểu mới, đáp ứng tiêu chí xây dựng nông thôn mới, hiện nay, nhiều địa phương đã quan tâm đầu tư cho các hợp tác xã sản xuất kinh doanh cây trồng chủ lực, như: Cà phê, hồ tiêu, nuôi trồng thủy sản, rau an toàn… Đặc biệt, việc liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị bền vững, đầu tư xây dựng sản phẩm đặc trưng được chú trọng, đã mở ra hướng đi mới trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các hợp tác xã, mang lại niềm tin cho các thành viên và người dân.

Chủ tịch UBND tỉnh (thứ 3 từ phải sang) tham quan gian hàng triển lãm của tỉnh Gia Lai. Ảnh: Huy Hoàng
Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang (thôn 5, xã Nam Yang, huyện Đak Đoa) là hợp tác xã đầu tiên của các tỉnh Tây Nguyên chứng nhận hữu cơ về cây hồ tiêu và đăng ký độc quyền Tiêu Lệ Chí. Hợp tác xã xây dựng 2 thương hiệu được cấp giấy chứng nhận đó là: Bộ ba sản phẩm Tiêu Lệ Chí (đạt sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2018 do Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai chứng nhận gồm: Tiêu đỏ, Tiêu Sọ và Tiêu Đen) và Bộ 4 sản phẩm Tiêu Hữu Cơ Lệ Chí (Tiêu Đỏ, Tiêu Sọ, Tiêu Đen và Tiêu Xanh đạt chứng nhận hữu cơ của Mỹ và Châu Âu). Ngoài ra, Hợp tác xã còn sản xuất ra nhiều sản phẩm chất lượng cao cho ra thị trường như: Măng Le Lệ Chí, Khoai mật Lệ Chí, Cà phê Dak Yang.
Nhìn chung, hợp tác xã nông nghiệp trong tỉnh phát triển mạnh về số lượng cũng như quy mô và chất lượng, từng bước củng cố và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh khi đầu tư liên kết với nông dân sản xuất - tiêu thụ các mặt hàng nông - lâm - thủy sản. Đến nay, tỉnh Gia Lai đã công nhận 45 sản phẩm OCOP. Cùng với sự thúc đẩy từ các chủ trương của tỉnh trong việc phát triển các sản phẩm để nâng tầm các sản phẩm OCOP, các hợp tác xã đã chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu, nhãn mác phù hợp và đặc biệt là đã chủ động trong mở rộng sản xuất, tham gia giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm với mục đích đẩy mạnh liên kết xúc tiến thương mại; phát triển và mở rộng thị trường cho sản phẩm, đó là các sản phẩm, như: Sầu riêng đại ngàn (của Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ Đại Ngàn, huyện Chư Pưh); Cao đinh lăng (của Hợp tác xã nông nghiệp Thảo Nguyên, huyện Chư Prông); Mật ong hoa cà phê (của hợp tác xã mật ong Phương Di, huyện Ia Grai); Nước cốt chanh dây và chanh dây quả (của Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Hùng Thơm Gia Lai, huyện Mang Yang); Tiêu đen hữu cơ Lệ Chí, tiêu sọ hữu cơ Lệ Chí và tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí (của Hợp tác xã Thương mại dịch vụ Nam Yang, huyện Đak Đoa); Khoai lang Lệ Cần (của Hợp tác xã Nông nghiệp Đak Đoa); Gạo Phú Thiện (của Hợp tác xã nông nghiệp Chư A Thai, huyện Phú Thiện); Măng le rừng Kbang (của Hợp tác xã nông nghiệp thương mại và dịch vụ Tơ Tung, huyện Kbang); và Măng le sấy khô (của Hợp tác xã Nông lâm nghiệp Quyết Tiến, huyện Mang Yang).
Hiện nay, nhiều hợp tác xã trên địa bàn tỉnh đã ký kết hợp đồng với các đối tác trên cả nước để đưa sản phẩm vào tiêu thụ ở những hệ thống phân phối lớn. Việc tham gia OCOP sẽ góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, hoàn thiện chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ sản phẩm, nâng cao thu nhập cho thành viên hợp tác xã.
Để các hợp tác xã kiểu mới của trong tỉnh ngày càng phát triển, ngoài sự nỗ lực, đổi mới, sáng tạo của từng hợp tác xã thì cần sự quan tâm, hỗ trợ hơn nữa của các cấp, các ngành trong việc triển khai đồng bộ các chính sách của Đảng, nhà nước đã ban hành liên quan đến việc xây dựng, phát triển hợp tác xã kiểu mới.
Đức Thịnh