Đến dự có các đồng chí: Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Trịnh Đình Dũng, Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành T.Ư, các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế.
Báo cáo của Ban chỉ đạo xử lý sự cố môi trường biển tại hội nghị nêu rõ, sự cố môi trường biển xảy ra hơn hai năm trước tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế đã gây thiệt hại nghiêm trọng về môi trường, hệ sinh thái biển và nguồn lợi hải sản, ảnh hưởng rất lớn tới sản xuất, kinh doanh đời sống khoảng 510.000 người, thuộc 130.000 hộ dân, ở 730 thôn, xóm tại 146 xã, phường, thị trấn của 22 huyện ven biển.
Sau khi sự cố xảy ra, với quyết tâm của toàn bộ hệ thống chính trị từ T.Ư đến địa phương, Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo các bộ, ngành T.Ư, các địa phương quyết liệt, đồng bộ vào cuộc để sớm tìm ra nguyên nhân xảy ra sự cố; ban hành một số chính sách cấp bách hỗ trợ người dân ổn định đời sống; chỉ đạo khôi phục sản xuất, môi trường. Đến nay, sau hai năm tích cực triển khai các biện pháp khắc phục, nhìn chung chất lượng nước biển, môi trường biển đã được khôi phục, hoạt động khai thác, nuôi trồng, kinh doanh thủy sản, sản xuất muối, các khu du lịch biển, bãi tắm của bốn tỉnh miền trung đã hoạt động trở lại bình thường, người tiêu dùng đã yên tâm tiêu thụ các sản phẩm hải sản; hệ sinh thái biển, nguồn lợi thủy sản bị tổn thương đã bước đầu phục hồi; tình hình an ninh - trật tự xã hội ổn định. Công tác bồi thường thiệt hại đã cơ bản hoàn thành, công tác an sinh xã hội, phát triển sản xuất kinh doanh đang tiếp tục được triển khai tích cực.
Tính đến ngày 10-5, tổng số kinh phí các tỉnh đã phê duyệt để chi trả hỗ trợ, bồi thường thiệt hại là 6.516 tỷ đồng; các tỉnh đã chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho các đối tượng bị thiệt hại là 6.428,9 tỷ đồng, tương đương 98,7% so với số tiền đã phê duyệt. Người dân vùng biển đã sử dụng tiền đền bù mua sắm thêm ngư lưới cụ, nâng cao năng lực chế biến, dịch vụ hậu cần nghề cá và tiếp tục triển khai các mô hình chuyển đổi sinh kế có hiệu quả, bền vững... đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội cũng như bảo vệ an ninh, chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Tuy nhiên, công tác triển khai khắc phục sự cố môi trường biển kéo dài gần hai năm, chậm so với yêu cầu về tiến độ do các đối tượng bị ảnh hưởng nhiều, đa dạng, phức tạp và chưa có tiền lệ nên số văn bản hướng dẫn nhiều trong khi các tỉnh miền trung liên tục chịu ảnh hưởng của thiên tai như bão, lũ lụt. Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương tốn nhiều công sức để khắc phục, xử lý sự cố môi trường biển. Ảnh hưởng của sự cố môi trường biển đã tác động sâu sắc đến tâm tư, tình cảm, đời sống tinh thần, vật chất của người dân, trong khi đó một số thế lực thù địch, phản động lợi dụng gây phức tạp thêm tình hình, làm mất ổn định an ninh, trật tự xã hội, làm chậm tiến độ khắc phục sự cố môi trường. Sự phối hợp trong cung cấp, xử lý thông tin trong thời gian đầu còn hạn chế, chưa đầy đủ và kịp thời do tính chất nhạy cảm, phức tạp của sự cố môi trường biển.
Tại hội nghị, các đại biểu đã nghe tham luận về công tác đấu tranh, xác định sự cố môi trường biển tại bốn tỉnh miền trung và kết quả quá trình giám sát khắc phục hậu quả vi phạm của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Bộ Tài nguyên và Môi trường); công tác xác định nguyên nhân gây sự cố môi trường tại bốn tỉnh miền trung (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); công tác giám sát chất lượng hải sản (Bộ Y tế); công tác xây dựng chế độ, định mức bồi thường, hỗ trợ và kết quả kinh phí bồi thường, hỗ trợ thiệt hại do sự cố môi trường biển (Bộ Tài chính); kết quả công tác tuyên truyền xử lý khắc phục sự cố môi trường biển (Ban Tuyên giáo T.Ư)...
Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo bốn tỉnh miền trung bị ảnh hưởng sự cố môi trường biển đã báo cáo về các giải pháp ổn định đời sống và sản xuất, kinh doanh cho người dân vùng biển nêu rõ: Ngay sau khi sự cố xảy ra, được sự chỉ đạo của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương lãnh đạo tỉnh đã kịp thời huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc một cách khẩn trương, quyết liệt nhằm ổn định tình hình, ổn định đời sống nhân dân; kịp thời thăm hỏi động viên bà con ngư dân, trích ngân sách hỗ trợ khẩn cấp cho người dân vùng bị thiệt hại. Đồng thời tích cực triển khai thực hiện Quyết định số 772/QĐ-TTg và các chính sách khác đối với các xã bị ảnh hưởng do sự cố môi trường biển. Các tỉnh đều có các giải pháp tích cực và hiệu quả về chuyển đổi sinh kế cho người dân ven biển về khai thác, nuôi trồng thủy sản, trồng trọt, chăn nuôi và giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Nhờ vậy đến nay, đời sống của người dân vùng biển đã ổn định trở lại. Người dân vùng biển cũng đã sử dụng tiền đền bù mua sắm thêm ngư lưới cụ, nâng cao năng lực chế biến, dịch vụ hậu cần nghề cá và tiếp tục triển khai các mô hình chuyển đổi sinh kế có hiệu quả, bền vững... đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội cũng như bảo vệ an ninh, chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, sự cố môi trường biển xảy ra là sự cố lớn nhất từ trước đến nay ở nước ta. Ngay sau khi sự cố môi trường xảy ra, Chính phủ đã chỉ đạo một cách sát sao, bằng một hệ thống văn bản công khai, minh bạch; các bộ, ngành T.Ư đã phối hợp chặt chẽ với nhau để xác định nguyên nhân và giám sát khắc phục hậu quả vi phạm, giám sát chất lượng hải sản, xây dựng chế độ định mức bồi thường cho người dân bị ảnh hưởng sự cố môi trường... Qua thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, các địa phương đã có các giải pháp quyết liệt trong khắc phục sự cố môi trường biển, ổn định đời sống và sản xuất của người dân; các hoạt động sản xuất, kinh doanh tại khu vực biển trở lại bình thường, tình hình an ninh trật tự ổn định. Công tác bồi thường thiệt hại cho người dân được triển khai kịp thời. Đến nay, nguồn lợi thủy sản đã được phục hồi, sản lượng nuôi trồng thủy sản cao hơn, người tiêu dùng yên tâm sử dụng hải sản.
Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao sự nỗ lực chỉ đạo của Ban chỉ đạo xử lý sự cố môi trường biển; biểu dương các bộ, ngành T.Ư, bốn tỉnh miền trung và các địa phương trong xử lý sự cố môi trường. Qua xử lý sự cố môi trường cho thấy, người dân đoàn kết hơn, tin Đảng, tin chính quyền, cán bộ trưởng thành nhanh.
Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành hướng dẫn các địa phương khẩn trương hoàn thành dứt điểm việc chi trả tiền hỗ trợ, bồi thường cho các đối tượng bị thiệt hại; thực hiện các chính sách về an sinh xã hội và tập trung triển khai thực hiện các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng nghề cá phục vụ người dân vùng bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển, các dự án phục hồi, tái tạo hệ sinh thái thủy sinh và nguồn lợi thủy sản, các dự án quan trắc và cảnh báo môi trường tại bốn tỉnh miền trung.
Sớm hoàn tất các thủ tục quyết toán theo hướng dẫn của Bộ Tài chính và tổ chức tổng kết rút kinh nghiệm kịp thời. Tiếp tục có chính sách hỗ trợ bảo hiểm y tế, hỗ trợ học phí, hỗ trợ tạo việc làm, bảo đảm thu nhập cho người dân; khôi phục phát triển du lịch... Các tỉnh tạo môi trường đầu tư thông thoáng, thuận lợi nhưng phải chú trọng bảo vệ môi trường; khuyến khích đầu tư công nghiệp công nghệ xanh; xem xét lắp đặt thêm hệ thống giám sát môi trường tại bốn tỉnh miền trung, bảo đảm để người dân có thể theo dõi các chỉ số quan trắc một cách công khai, minh bạch.
Về kiến nghị của các tỉnh như xử lý bồi lấp cửa biển, xây dựng âu thuyền trú ẩn, quy hoạch đầm phá... các bộ, ngành phối hợp các địa phương có phương án xử lý theo quy định. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, bên cạnh sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, các tỉnh miền trung cần phát huy những kết quả đạt được, không ngừng nỗ lực vươn lên xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh...
Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng đoàn công tác đã đến dâng hương, dâng hoa tại Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Đường 9 và Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ đã anh dũng chiến đấu và hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc.
(Theo Nhân Dân)