The request was aborted: Could not create SSL/TLS secure channel. Kỷ niệm 40 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước: Giải phóng miền Tây Nam bộ
20/04/2015 - Lượt xem: 2342
Miền Tây Nam Bộ (còn gọi là đồng bằng sông Cửu Long), nối với Sài Gòn và miền Đông Nam bộ bằng quốc lộ 4 huyết mạch và bị chia cắt bởi hai sông lớn là sông Tiền Giang và Hậu Giang. Với địa thế dễ bị cô lập nhưng cũng có thể có khả năng "tử thủ", nên khi ta chuẩn bị tấn công vào trung tâm đầu não Sài Gòn, Mỹ nguỵ đã toan tính, nước cùng sẽ rút về cố thủ, giữ lấy miền Tây để có cớ "ăn nói" với ta. Trong quá trình ta bao vây tiến công Sài Gòn, địch ở miền Tây hoang mang, dao động mạnh, nhưng lực lượng của chúng mặc dù đã bị tiêu hao, vẫn còn cơ cấu tổ chức, đặc biệt là quân đoàn 4, lực lượng chủ yếu trấn giữ vùng Tây Đô và cả miền Tây Nam Bộ.

Ảnh tư liệu (nguồn: Internet)

Khi Chiến dịch Hồ Chí Minh bước sang giai đoạn tổng công kích vào nội thành, đặc biệt là từ đêm 29-4, quân chủ lực khu 8, khu 9 phối hợp với bộ đội địa phương, dân quân du kích, bao vây Mỹ Tho, Cần Thơ, cắt đứt đường 4 nhiều đoạn. Sau khi Sài Gòn được giải phóng, nhân lúc địch hoang mang dao động tột độ và đang tan rã, theo kế hoạch đã chuẩn bị, các lực lượng vũ trang Quân khu 8, Quân khu 9 dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng bộ địa phương đã đồng loạt tiến công, kết hợp với lực lượng quần chúng nổi dậy giải phóng các thành phố, thị xã, chiếm các căn cứ quân sự lớn, các quận lỵ, chi khu và toàn bộ đồn bốt địch; tiêu diệt, bức hàng và làm tan rã lực lượng địch ở Quân khu 4, đánh đổ hoàn toàn nguỵ quyền từ cấp tỉnh đến xã, giải phóng toàn miền Tây Nam bộ và các đảo trong vùng.

Những giờ phút cuối cùng của địch ở Quân khu 4 (miền Tây Nam bộ) là vô cùng bi đát. Lực lượng của nguỵ ở đây có 3 sư đoàn chủ lực (7, 9 và 21) và các đơn vị thiết giáp, pháo binh, giang đoàn,.. đảm trách vùng 4 chiến thuật. Ngoài ra còn có Sư đoàn 21 trong thời kỳ này còn có nhiệm vụ chủ yếu bảo vệ Bộ tư lệnh Quân đoàn 4 ở Cần Thơ. Sáng 30-4, địch chống cự quyết liệt ở tuyến vòng cung ngoại vi thị xã. Khi được tin Tổng thống nguỵ Dương Văn Minh đầu hàng, Nguyễn Khoa Nam, Thiếu tướng tư lệnh Quân đoàn 4 kiêm tư lệnh Quân khu 4 nguỵ vẫn ngoan cố ra lệnh: "Ngừng bắn tại chỗ, nhưng nếu bị tấn công thì chống trả". Ta chiếm đài phát thanh Cần Thơ lúc 13 giờ 30 phút và phát mệnh lệnh số 1 của Uỷ ban khởi nghĩa thành phố, kêu gọi Quân đoàn 4 đầu hàng. Đến 16 giờ, Nguyễn Khoa Nam triệu tập chuẩn tướng Mạnh Văn Trường, tư lệnh Sư đoàn 21 đến họp bàn cách đối phó, nhưng do sức ép quá mạnh của lực lượng tiến công và nổi dậy của ta, các trung đoàn 31, 32, 33 cùng phần lớn cơ quan chỉ huy sư đoàn đã tự động vứt bỏ vũ khí, cởi áo lính, chạy trốn, chỉ còn một số sĩ quan cao cấp ở lại chuẩn bị đầu hàng "có tổ chức". Trước cơn hỗn loạn do thành phố bị chiếm gần hết, binh lính tan rã, quần chúng nổi dậy rầm rộ khắp nơi, Nguyễn Khoa Nam không còn con đường nào khác là đến đài phát thanh ra lệnh cho các đơn vị trên mặt trận ngừng bắn tại chỗ và tuyên bố đầu hàng vào lúc 15 giờ ngày 30-4.

Sư đoàn 7 nguỵ trong thời gian này chủ yếu làm nhiệm vụ giải toả đường 4, chuẩn tướng Trần Văn Hai, tư lệnh sư đoàn, sau khi tin quân ta giải phóng Sài Gòn, liền triệu tập số chỉ huy dưới quyền đến họp tại căn cứ Đồng Tâm (Mỹ Tho), nhưng chẳng làm gì được nữa vì binh lính hoảng loạn bỏ chạy tứ tán và lũ lượt về quê. Chán nản và tuyệt vọng, Trần Văn Hai rút súng tự sát lúc 3 giờ sáng ngày 1-5. Sư đoàn 7 được coi là mạnh nhất của Quân đoàn 4 nguỵ tan rã hoàn toàn.

Sư đoàn 9 nguỵ do chuẩn tướng Huỳnh Văn Lạc làm tư lệnh đang đảm nhiệm việc giải tỏa đường 4 ở khu vực Long An, khi được tin nguỵ quyền Sài Gòn đầu hàng, lại thấy khắp nơi quần chúng ầm ầm nổi dậy nên mất hết tinh thần và tự tan rã hoàn toàn vào rạng sáng ngày 1-5.

Cùng với mặt trận Sài Gòn - Gia Định, quân và dân đồng bằng sông Cửu Long đã đồng loạt tiến công và nổi dậy vô cùng mạnh mẽ.

Tại Cần Thơ: Cùng với lực lượng vũ trang tiến công vào thành phố, lực lượng chính trị và binh vận hoạt động mạnh, móc nối với cơ sở trong Quân đoàn 4 nguỵ đến tận phường, khóm. Đêm 29-4, kế hoạch khởi nghĩa được triển khai. Sáng 30-4, khí thế quần chúng sôi sục phối hợp với các cánh quân đánh vào nội đô. Áp lực quá mạnh khiến tư lệnh Quân khu 4 Nguyễn Khoa Nam phải tuyên bố đầu hàng. Thành phố Cần Thơ được giải phóng lúc 15 giờ ngày 30-4.

Tại Trà Vinh: Lực lượng vũ trang đồng loạt nổ súng đêm 29 rạng ngày 30-4. Đến 9 giờ, lực lượng khởi nghĩa xuống đường, 25.000 người bao vây địch, tước vũ khí bọn bảo an, truy bắt ác ôn,… 11 giờ ngày 30-4 địch đầu hàng.

Tại Sóc Trăng: Quân và dân đánh chiếm các vị trí địch trong và ngoài  thị xã từ đêm 29, rạng ngày 30-4, chiếm sân bay, dinh tỉnh trưởng, bức hàng Liên đoàn 953 bảo an… quần chúng nổi dậy chiếm thị xã lúc 14 giờ ngày 30-4.

Tại Bạc Liêu: Từ 18-4, một bộ phận lực lượng vũ trang và cán bộ lãnh đạo khởi nghĩa vào thị xã hướng dẫn quần chúng nổi dậy và móc nối binh vận. Sáng 30-4, 10.000 bao vây dinh tỉnh trưởng, buộc đại tá Điệp phải tuyên bố đầu hàng và bàn giao chính quyền. 11 giờ 30 phút, thị xã hoàn toàn giải phóng.

Tại Vĩnh Long: Đêm 29-4, Bộ chỉ huy chiến dịch phát động lực lượng vũ trang tiến công thị xã. Do lực lượng địch tử thủ ở đây khá mạnh nên mặc dầu ở Sài Gòn Dương Văn Minh đã đầu hàng nhưng tên tỉnh trưởng vẫn ra lệnh cho các chi khu cố thủ. Ta tiếp tục tiến công và nổi dậy, đến 17 giờ ngày 30-4, tỉnh trưởng Vĩnh Long buộc phải đầu hàng nhưng đòi gặp cán bộ ta để thương lượng. Mặc dù ta đã chiếm hết thị xã nhưng cuộc dàn xếp tiếp nhận địch đầu hàng đến 20 giờ ngày 1-5 mới xong.

Tại Rạch Giá: Đêm 29-4, một tiểu đoàn đánh vào phía bắc thị xã, tiến đến tiểu khu, nhưng trưa 30-4 vì không có đơn vị nào tấn công vào phía nam nên địch tập trung phản kích vào lực lượng ta ở phía bắc thành nhiều đợt. Tuy nhiên, khi nghe chính quyền Sài Gòn đầu hàng, địch hoang mang rệu rã. Ta chiếm được tiểu khu. Đến 22 giờ ngày 30-4, ta giải phóng hoàn toàn thị xã.

Tại Long Xuyên: Theo chỉ thị của Bộ Tư lệnh Quân khu 9, đếm 29-4, lực lượng vũ trang tỉnh Long Châu Hà tiến công thị trấn Hà Tiên, chiều 30-4 mới hành quân về thị xã Long Xuyên. Nhưng lực lượng chính trị - vũ trang - binh vận tại chỗ trưa 30-4 khi nghe tin nguỵ quyền Sài Gòn đầu hàng đã cùng đông đảo giáo viên và học sinh chiếm trường học, đài truyền tin, kho bạc, trận địa pháo địch. Trong khi bộ đội ta chưa đến kịp, bọn phản động ở đây nổi dậy đảo chính, nắm chính quyền, lập ra uỷ ban hành chính lâm thời để chỉ huy tử thủ. Lực lượng ta ở đây tuy ít nhưng đã khéo léo cử người có uy tín đến thuyết phục và tác động làm tan rã bọn phản động. Long Xuyên được giải phóng trong đêm 30-4, nhưng đến 8 giờ sáng ngày 1-5, bộ đội mới vào tiếp quản thị xã.

Tại Châu Đốc: Sau khi được tin Sài Gòn giải phóng, một số binh lính tại thị xã Châu Đốc bỏ súng, tự rã ngũ. Tên tỉnh trưởng chỉ huy tiểu khu chạy trốn bằng trực thăng. Chiều 30-4, nhiều nơi trong thị xã treo cờ cách mạng. Châu Đốc yên tĩnh cả đêm. Sáng ngày 1-5, 12 chiến sĩ biệt động và đồng chí tỉnh uỷ dùng loa phóng thanh kêu gọi quần chúng xuống đường,… Đến chiều, tổ chức mít tinh tuyên bố thành lập chính quyền thị xã Châu Đốc. Sáng ngày 1-5, 2 tiểu đoàn bộ đội đến thị xã cùng địa phương làm công tác tiếp quản.

Tại Cà Mau: Hơn 10 tiểu đoàn chia làm 3 mũi đánh vào thị xã. Đêm 29-4, địch trên lộ Cà Mau - Cái Nước bị quét sạch. Bon địch ở Cà Mau co vào trong thị xã. Đêm 30-4, ta lên máy bay kêu gọi đại tá tỉnh trưởng Nhan Nhựt Chương đầu hàng, nhưng hắn đã bí mật trốn thoát bằng máy bay L.19. 5 giờ sáng ngày 1-5, các mũi tiến công vào thị xã kết hợp với đồng bào nổi dậy lần lượt chiếm các mục tiêu, giải phóng thị xã lúc 10 giờ cùng ngày.

Tại Chương Thiện: Chiều 30-4, sau khi Sài Gòn giải phóng, ta lên máy bay kêu gọi chỉ huy trưởng tiểu khu Vị Thanh đầu hàng, nhưng y ngoan cố ra lệnh cho các chi khu, đồn bót tử thủ. Trong lúc đó, bọn địch ở hậu cứ Trung đoàn 31 đã đầu hàng, giao nộp vũ khi cho ta. 5 giờ sáng ngày 1-5, ta nổ súng đánh chiếm dinh tỉnh trưởng, bắt sống đại tá Hồ Ngọc Cẩm, tiểu khu trưởng Chương Thiện. Thị xã Vị Thanh được hoàn toàn giải phóng.

Tại đảo Phú Quốc: 1 giờ sáng ngày 30-4, ta tiến công giải phóng đồn Cửa Cạn. Bọn ác ôn ở thị trấn Dương Đông hốt hoảng dùng tàu trốn chạy, một số trốn vào rừng. Ta tiến vào chiếm lĩnh thị trấn. Sáng 30-4, tại căn cứ hải quân Cây Dừa (phía nam đảo), địch tranh nhau xuống tàu Hải quân và cướp tàu ngư dân tháo chạy ra nước ngoài. 200 tên bọn tội phạm hínhự nhân cơ hội ra tay cướp phá dân chúng. Ta điều lực lượng thị trấn xuống chiếm căn cứ, ổn định tình hình khu vực lúc 20 giờ cùng ngày.

Như vậy, trong thời điểm quyết định, Quân khu 9 đã nghiêm chỉnh thực hiện chỉ thị của Trung ương Cục và Bộ Tư lệnh Miền kìm chân các sư đoàn của nguỵ, cắt đứt đường 4, khống chế sân bay Trà Nóc và Lộ Tẻ, cùng nhân dân tiến công và nổi dậy tự lực giải phóng địa bàn, góp phần xứng đáng vào Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Nhất Gia

(Bấm vào đây để nhận mã)

Tin liên quan

60 năm chiến thắng điện biên phủ

Ảnh Xem tất cả >>

Video

Kỳ họp thứ 2 HĐND tỉnh Gia Lai khóa XII: Thông qua 14 nghị quyết quan trọng

Công an Gia Lai: Hỗ trợ công dân các tỉnh đi xe máy từ vùng dịch về

Những chuyến xe nặng nghĩa tình

Kỳ họp thứ nhất HĐND tỉnh Gia Lai bầu các chức danh chủ chốt của HĐND và UBND tỉnh

Nông dân "bắt nhịp" nông nghiệp-dịch vụ

Tỷ giá - Thời tiết

Chọn thành phố

Liên kết website

Biển Hồ  Biển Hồ
Quản lý văn bản Văn phòng Tỉnh ủy
BlueZone
Hội đồng nhân dân tỉnh khóa XII, nhiệm kỳ 2021 - 2026
Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Gia Lai năm 2016
LÊN ĐẦU TRANG