Trong những năm qua, được sự quan tâm đầu tư của Nhà nước về xây dựng cơ sở hạ tầng, các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, nhân dân trên địa bàn huyện tích cực lao động sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, áp dụng thành tựu khoa học vào sản xuất, từ đó tăng năng suất cây trồng, vật nuôi, từng bước mang lại giá trị kinh tế cao, đời sống vật chất của người dân được cải thiện; cơ cấu tỷ trọng kinh tế chuyển dịch đúng hướng; các chính sách xã hội đối với người có công, đối tượng bảo trợ xã hội, hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm thực hiện đầy đủ; công tác giảm nghèo đạt nhiều kết quả quan trọng; an ninh chính trị được đảm bảo.
Huyện Kông Chro nằm phía Đông Nam của tỉnh, có diện tích tự nhiên 143.970,57 ha, dân số hơn 53 nghìn người, với 14 dân tộc sinh sống. Toàn huyện có 14 đơn vị hành chính (13 xã và 01 thị trấn) với 74 thôn, làng, tổ dân phố. Theo thống kê thành phần dân tộc năm 2020; trong đó, dân tộc Bahnar 7.220 hộ/34.776 khẩu, chiếm 65,64%; Jarai 382 hộ/2.129 khẩu, chiếm 22,89%; Mường 82 hộ/296 khẩu, chiếm 0,55%; Tày 41hộ/158 khẩu, chiếm 0,29%; Nùng 86 hộ/350 khẩu, chiếm 0,66%; Sán Dìu 2 hộ/9 khẩu; Dao 87 hộ/365 khẩu; Mông 02 hộ/02 khẩu; Chăm 02 hộ/06 khẩu; Co 02 khẩu; Khơ mú 01 hộ/01 khẩu; Ê đê 02 khẩu; Thái 01 hộ/02 khẩu, Xơ Đăng 01 hộ/05 khẩu.
Thực trạng và kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về hôn nhân và gia đình
Tính từ năm 2016 đến 2020, trên địa bàn huyện có 211 trường hợp tảo hôn; trong đó, 96 trường hợp mình vợ hoặc mình chồng tảo hôn, 115 trường hợp cả vợ cả chồng cùng tảo hôn, không có trường hợp kết hôn cận huyết thống. Cụ thể: Năm 2016 có 35 trường hợp; năm 2017 có 37 trường hợp; năm 2018 có 36 trường hợp; năm 2019 có 48 trường hợp; năm 2020 có 55 trường hợp.
Triển khai thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg, ngày 14 tháng 4 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ; Kế hoạch số 5762/KH-UBND, ngày 17 tháng 12 năm 2015, Kế hoạch số 1298/KH-UBND, ngày 18 tháng 6 năm 2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai về thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 - 2020 trên địa bàn tỉnh”; Ban Thường vụ Huyện ủy Kông Chro đã chỉ đạo Ủy ban nhân dân huyện ban hành Kế hoạch và Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo để triển khai thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Kông Chro giai đoạn 2016 - 2025”; phân công nhiệm vụ cho các thành viên Ban Chỉ đạo, ủy ban nhân dân các xã, thị trấn, trong đó tập trung chú trọng công tác phối hợp, tổ chức tuyên truyền, pháp luật về dân số, Luật Hôn nhân và gia đình, tác hại, hậu quả, do tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống gây ra, phổ biến rộng rãi đến cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trên địa bàn huyện, nhất là những xã có tình trạng tảo hôn cao.
Qua triển khai thực hiện Đề án trên địa bàn huyện đạt được một số kết quả nổi bật, cụ thể: Từ năm 2016 đến năm 2020, đã cấp phát 2.255 quyển tài liệu bỏ túi cho học sinh tại các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và các điểm làng nóng về tình trạng tảo hôn; cấp 32 băng rôn truyên truyền về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cho 14 xã, thị trấn. Lồng ghép tổ chức 1.694 cuộc tuyên truyền tại 14 xã, thị trấn với 79.630 người tham dự; xây dựng clip “Cuộc sống luôn là vốn quý” bằng hai thứ tiếng (tiếng Kinh và Bahnar) để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhằm nâng cao nhận thức cho người dân, giúp họ biết yêu quý cuộc sống hơn, xóa bỏ dần những tư tưởng lạc hậu, suy nghĩ nông cạn, dẫn đến các tệ nạn như tự tử, tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống xảy ra. Cấp phát cho các cơ quan, đơn vị, Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn 43 đĩa CD và DVD, 2.100 tờ gấp, 150 quyển tài liệu song ngữ Việt - Bahnar, Việt - Jarai cho 14 xã, thị trấn nhằm phục vụ công tác tuyên truyền về tảo hôn trên địa bàn huyện. Lập danh sách 59 người là cán bộ xã, cán bộ thôn, làng và người dân tham dự tập huấn huấn tại thành phố Pleiku do Ban Dân tộc tỉnh Gia Lai tổ chức; tập huấn lồng ghép trong các chương trình, chính sách về công tác dân tộc, ngành tư pháp, sinh hoạt chuyên đề của Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện được 73 lớp với 4.823 người tham dự...
Ảnh minh họa.
Không còn xảy ra tình trạng hôn nhân cận huyết thống
Qua 05 năm thực hiện Đề án đã góp phần nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ thôn, cán bộ cơ sở, cấp ủy và chính quyền địa phương, người có uy tín và nhân dân về các quy định pháp luật, thực trạng, hậu quả và hệ lụy của vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; tạo sự đồng thuận trong xã hội nhằm ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; tăng cường sự phối hợp giữa các cấp chính quyền, các đoàn thể và hệ thống chính trị về tuyên truyền, quản lý, kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa các trường hợp vi phạm pháp luật liên quan đến hôn nhân và gia đình. Nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của người dân được nâng cao, đặc biệt đối với đồng bào dân tộc thiểu số, từ đó góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân vùng đồng dào dân tộc thiểu số. Đến nay, trên địa bàn huyện Kông Chro không còn xảy ra tình trạng hôn nhân cận huyết thống.
Trong thời gian đến, Ban Thường vụ Huyện ủy Kông Chro tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Ủy ban nhân dân huyện, các cơ quan, ban, ngành, mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội huyện tăng cường công tác tuyên truyền, cung cấp thông tin, phổ biến pháp luật, vận động, tư vấn, can thiệp nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi trong hôn nhân và gia đình, tăng cường khả năng tiếp cận thông tin và huy động sự tham gia của cộng đồng các xã có tỷ lệ và nguy cơ tảo hôn và hôn nhận cận huyết thống cao trên địa bàn. Huy động sức mạnh của các cấp, các ngành, phát huy vai trò của già làng, trưởng bản và người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tăng cường trách nhiệm quản lý, kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn ngừa các trường hợp vi phạm pháp luật liên quan đến việc tổ chức tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Tiếp tục các hoạt động truyền thông, trợ giúp pháp lý miễn phí tại các cộng đồng, lưu động tại các thôn, làng, tại trường học, các hoạt động giao lưu văn hóa, lễ hội. Xây dựng chuyên trang, chuyên mục, chương trình tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Tổ chức hoạt động nâng cao năng lực cộng đồng; sơ kết, tổng kết thực hiện Đề án theo quy định...
Linh Thư