Hệ thống Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai đã duy trì mọi mặt hoạt động, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Tỷ lệ giải quyết án theo thủ tục tố tụng hình sự, thủ tục tố tụng dân sự và thủ tục tố tụng hành chính đạt và vượt so với kế hoạch hàng năm đề ra. Số lượng án các loại thụ lý và giải quyết tăng lên năm sau cao hơn năm trước, nhưng với nỗ lục rất lớn của cán bộ, công chức Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ với tỷ lệ đạt chung giải quyết các loại án là trên 97%.

Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Phạm Duy Lam báo cáo tại Kỳ họp thứ 19.

Về chất lượng, án hình sự cơ bản được xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật không có trường hợp nào kết an oan người vô tội, hoặc bỏ lọt tội phạm; múc hình phạt đã tuyên cơ bản tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội. Các vụ án trọng điểm, án được dư luận xã hội quan tâm đều được nghiên cứu kỹ, đưa ra xét xử, đáp ứng kịp thời yêu cầu chính trị tại địa phương.

Nhiệm kỳ 2016 -2021, Tòa án nhân dân hai cấp đã thụ lý 32.231 vụ, việc các loại (tăng 8.127 vụ so với nhiệm kỳ trước), đã giải quyết 31.475 vụ, việc (tăng 7.559 vụ) tỷ lệ giải quyết đạt 97,65%.

Công tác kiểm tra nghiệp vụ của Tòa án nhân dân tỉnh đối với Tòa án nhân dân cấp huyện được quan tâm, chú trọng, thông qua kiểm tra đã phát hiện 07 vụ án có sai lầm nghiêm trọng, đã kiến nghị Chánh án Toàn án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm để khắc phục sai sót.

Các Tòa án đã lựa chọn, tổ chức xét xử lưu động một số vụ án, góp phần tích cực vào công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức pháp luật tại địa phương. Đã tổ chức 315 phiên tòa rút kinh nghiệm góp phần nâng cao kỹ năng xét xử của Hội đồng xét xử thông qua các cuộc họp sau phiên tòa.

Trong công tác Thi hành án hình sự, Tòa án nhân dân hai cấp đã thụ lý 5.737 vụ án hình sự (giảm 266 vụ so với nhiệm kỳ trước); giải quyết 5.709 vụ (giảm 287 vụ so với nhiệm kỳ trước). Tòa án các cấp đã kịp thời ra quyết định thi hành án hình sự đối với 100% người bị kết án mà bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật đúng trình tự, đúng thời hạn luật định. Trong đó đã quyết định thành lập hội đồng và tổ chức thi hành án tử hình 06 phạm nhân đảm bảo đúng quy trình luật định.

Tổ chức 15 phiên họp xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt cho 8.507 phạm nhân cải tạo tốt; xét tha tù trước hạn có điều kiện cho 278 phạm nhân đang chấp hành án tại các Trại giam Gia Trung Bộ Công an, Trại tạm giam Công an tỉnh Gia Lai. Các trường hợp xét đều đảm bảo đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, không có trường hợp nào bị khiếu nại hoặc bị kháng nghị.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Tòa án nhân dân hai cấp vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Trong số án đã giải quyết vẫn còn án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán (án hủy 133 vụ, chiếm 0,42%; án sửa 97 vụ, chiếm tỷ lệ 0,30%). Một số bản án tuyên không rõ, còn bị cơ quan Thi hành án dân sự yêu cầu giải thích, đính chính hoặc bổ sung; còn có đơn vị tỷ lệ giải quyết án thấp hơn so với quy định chung của hệ thống ngành Tòa án; còn có công chức bị kỷ luật, kiểm điểm rút kinh nghiệm do các sai sót trong công tác chuyên môn nghiệp vụ và đạo đức công vụ; trong quá trình xét xử vẫn còn có một số sai sót, vi phạm được phát hiện qua hoạt động kiểm sát của Viện kiểm sát nhân dân hai cấp.

Từ những tồn tại, hạn chế nói trên, tại Kỳ họp tổng kết nhiệm kỳ 2016-2021, Ban Pháp chế Hội đồng nhân dân tỉnh đã đề nghị ngành Tòa án tỉnh trong thời gian tới cần tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra việc giải quyết các loại án đối với Tòa án nhân dân cấp huyện mà tỷ lệ giải quyết án thấp. Tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với những sai sót trong công tác chuyên môn, hạn chế thấp nhất tỷ lệ án hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán và hội đồng xét xử.

Trí Dũng