Xác định giám sát, phản biện xã hội là nhiệm vụ quan trọng để các cấp Hội thực hiện tốt hơn chức năng đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho phụ nữ và thông qua giám sát, phản biện xã hội khẳng định tiếng nói, vị thế, vai trò của tổ chức Hội trong hệ thống chính trị, trong đời sống xã hội và trong tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.
Chính vì vậy BCH Hội LHPN tỉnh đã chỉ đạo các cấp Hội xây dựng chỉ tiêu cho nội dung này, đặc biệt Đại hội đại biểu phụ nữ tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021 đã lựa chọn khâu đột phá “Nâng cao hiệu quả thực chất công tác giám sát, phản biện xã hội, tham mưu đề xuất chính sách của các cấp Hội” để tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ trong các cấp Hội phụ nữ toàn tỉnh, qua đó đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Đối với công tác giám sát các cấp Hội chủ động lựa chọn giám sát những vấn đề thiết thân đối với hội viên, phụ nữ tại địa phương được phản ánh thông qua báo cáo của cơ sở, tham gia sinh hoạt hội viên, thông qua các buổi tiếp xúc cử tri và thông qua đối thoại trực tiếp hoặc giám sát theo định hướng của cấp ủy về những vấn đề có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của hội viên, phụ nữ và chức năng, nhiệm vụ của Hội. Là nhiệm vụ hết sức quan trọng để có thể có được những nội dung giám sát hiệu quả Hội nghiên cứu văn bản, chủ trương, chế độ, chính sách liên quan đến phụ nữ, trẻ em, bình đẳng giới để phục vụ tốt nhiệm vụ giám sát.
Khi tiến hành hoạt động giám sát, các cấp Hội cũng chuẩn bị thật kỹ đề cương giám sát và gửi trước cho đối tượng giám sát để đảm bảo sự chuẩn bị trọng tâm, sát với nội dung giám sát và có thời gian trao đổi về những vấn đề chưa cụ thể, rõ ràng. Để tăng thêm hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Hội, các cấp Hội đã chủ động mở rộng trành phần đoàn giám sát, tùy theo nội dung mời thêm các thành phần tham gia như: đại diện Ban Dân vận Tỉnh ủy, Ủy ban MTTQVN tỉnh, các ngành chức năng. Một vấn đề khác cũng cần có sự chuẩn bị chu đáo là việc in ấn, chuẩn bị tài liệu, bộ công cụ giám sát, họp đoàn giám sát trước khi tiến hành để thống nhất nội dung, chương trình thực hiện; tiếp tục họp đoàn thống nhất nội dung báo cáo kết quả, kiến nghị, đề xuất sau giám sát.
Trong 5 năm qua, Hội LHPN tỉnh đã chủ trì giám sát 06 nội dung với 27 đoàn giám sát tại 14 huyện, 09 xã và 04 đơn vị; giám sát thông qua báo cáo và các tài liệu liên quan đối với 17/17 huyện, thị xã, thành phố. Hội LHPN cấp huyện đã chủ trì thành lập 159 đoàn giám sát 09 nội dung tại 158 xã, phường, thị trấn và ngành liên quan. Cấp xã chủ trì thành lập 198 đoàn giám sát hơn 200 nội dung có liên quan đến phụ nữ và trẻ em. Sau giám sát đều có những kiến nghị, đề xuất cụ thể đối với chính quyền và ngành chức năng. Đề xuất sau giám sát là khâu quan trọng qua đó đánh giá rõ ràng nhất hiệu quả công tác giám sát đạt được ở mức độ nào. Chính vì vậy Các cấp Hội phân công cụ thể cán bộ, ban chuyên môn theo dõi kết quả giải quyết các kiến nghị, đề xuất của các địa phương, đơn vị để có những kiến nghị tiếp theo. Đến nay, qua theo dõi các kiến nghị, đề xuất của Hội sau giám sát đã được các địa phương, đơn vị tiếp thu qua thông qua báo cáo, kết quả triển khai, thực hiện của các đơn vị.
Phụ nữ tỉnh tổ chức hội nghị triển khai nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội năm 2020. Ảnh: Đinh Huy
Công tác phản biện xã hội được các cấp Hội thực hiện nghiêm túc và khoa học. Đây là vấn đề mới và không ít khó khăn, chính vì thế ngay từ đầu Hội đã xác định phải thực hiện hết sức nghiêm túc và khoa học thì mới đạt hiệu quả đề ra, chính vì thế trong thực hiện phản biện Hội LHPN tỉnh đã phối hợp với ban chuyên môn của Trung ương Hội, tham vấn với các chuyên gia theo từng lĩnh vực, nội dung thực hiện phản biện. Cùng với đó công tác phản biện xã hội được các cấp Hội tổ chức thực hiện hiệu quả bằng nhiều hình thức như Hội thảo, hội nghị góp ý, góp ý bằng văn bản, chủ động làm việc và đề xuất Đoàn Đại biểu Quốc Hội tỉnh ủng hộ các chính sách liên quan đến phụ nữ khi được đưa ra lấy ý kiến tại kỳ họp Quốc hội.... . Qua đó Hội LHPN tỉnh đã chủ trì tổ chức 02 buổi hội nghị phản biện 02 nội dung: dự thảo “báo cáo Kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 của UBND tỉnh”; tổ chức Hội thảo lấy ý kiến về triển khai chế độ hưu trí trong Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014; phối hợp với Liên đoàn lao động tỉnh tổ chức Hội nghị phản biện góp ý dự thảo Bộ Luật Lao động (sửa đổi). Hội LHPN tỉnh đã có văn bản gửi TW Hội LHPN Việt Nam thể hiện tiếng nói của các cấp Hội LHPN tỉnh vào việc xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển bền vững kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Đồng thời Hội LHPN tỉnh làm việc và chuyển văn bản góp ý của tỉnh Hội, tài liệu Dự án 8 về Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em, đề xuất Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh ủng hộ chương trình mục tiêu quốc gia phát triển bền vững kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 khi được đưa ra lấy ý kiến thông qua tại kỳ họp thứ 9 (Quốc hội khóa XIV).
Các nội dung tham gia phản biện chủ yếu là dự thảo các nghị quyết, chỉ thị, quyết định của cấp ủy, các văn bản quy phạm pháp luật, các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên phụ nữ, hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của Hội và bình đẳng giới. Bên cạnh đó, để phát huy dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, thể hiện quyền và trách nhiệm tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, các cấp Hội đã chủ động tham mưu cho cấp ủy cùng cấp, phối hợp với chính quyền ở địa phương tổ chức 56 cuộc đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, các ngành chức năng với 6.271 lượt cán bộ, hội viên, nhân dân.
Hoạt động giám sát, phản biện, đề xuất chính sách đã tác động trực tiếp đến hoạt động của các cấp Hội, thúc đẩy các hoạt động theo hướng đi vào chiều sâu. Qua đó giúp các cấp Hội thể hiện tốt vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Hội viên phụ nữ. Đồng thời, Các hoạt động giám sát và phản biện của Hội LHPN đã tạo điều kiện để hội viên phụ nữ phát huy quyền làm chủ theo dõi, phát hiện sai sót trong thực thi chính sách, giúp cấp ủy, chính quyền các cấp kịp thời điều chỉnh, sửa đổi bổ sung. Mối quan hệ của tổ chức Hội Phụ nữ với các cấp, các ngành và các lực lượng xã hội ngày càng được thắt chặt, kịp thời tháo gỡ nhiều khó khăn, bất cập để phụ nữ được thụ hưởng chính sách của Đảng và Nhà nước đảm bảo công bằng, bình đẳng. Với những kết quả cụ thể đã đạt được qua giám sát và phản biện xã hội Hội LHPN các cấp đã góp phần tích cực trong xây dựng Đảng, chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh.
Đinh Huy