Bên cạnh đó, góp phần đảm bảo cho sự điều hành của UBND tỉnh, các sở, ngành và địa phương có liên quan thực hiện đúng đường lối của Đảng, pháp luật của nhà nước. Kinh tế - xã hội tiếp tục tăng trưởng khá, quốc phòng, an ninh được giữ vững, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên. Cơ sở hạ tầng, diện mạo đô thị, nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng có nhiều đổi mới. Có thể khẳng định rằng, HĐND tỉnh Gia Lai khóa X, nhiệm kỳ 2011-2016 có nhiều hoạt động thực sự dân chủ, đoàn kết, trí tuệ, sôi động và đổi mới.

Kỳ họp HĐND tỉnh tiếp tục có những đổi mới theo hướng phát huy dân chủ, trí tuệ của đại biểu để thảo luận, quyết định những vấn đề quan trọng, phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Từ đầu nhiệm kỳ đến đến nay, HĐND tỉnh đã tổ chức 13 kỳ họp, xem xét, thông qua 166 nghị quyết. Các nghị quyết của HĐND tỉnh đều là những vấn đề quan trọng trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và trật tự an toàn xã hội, đã đi vào cuộc sống và được nhân dân đồng tình ủng hộ. Chính vì vậy, nền kinh tế - xã hội tiếp tục phát triển, tốc độ tăng trưởng khá, đời sống của nhân dân được nâng lên, quốc phòng - an ninh được giữ vững, diện mạo đô thị, nông thôn, vùng sâu, vùng căn cứ cách mạng có nhiều khởi sắc. Công tác điều hành kỳ họp tiếp tục được đổi mới, chương trình kỳ họp được sắp xếp khoa học cả về nội dung và thời gian, đúng trình tự, linh hoạt, đảm bảo chất lượng. Việc trình bày các báo cáo, tờ trình, dự thảo nghị quyết tại kỳ họp được tiếp tục cải tiến theo hướng giành nhiều thời gian cho đại biểu thảo luận. Tại các kỳ họp, việc thảo luận tổ và thảo luận chung tại hội trường trước khi quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương được diễn ra sôi nổi, mỗi kỳ họp trung bình có trên 80 ý kiến phát biểu thảo luận, các ý kiến đều thể hiện sự tâm huyết, trách nhiệm, mang tính xây dựng. Những vấn đề được nhiều cử tri kiến nghị, dư luận xã hội quan tâm, Thường trực HĐND tỉnh đã đề nghị UBND tỉnh, các sở, ngành báo cáo giải trình tại kỳ họp.

Trong nhiệm kỳ khóa X, HĐND tỉnh thảo luận, chưa quyết nghị một số vấn đề mà cử tri, dư luận xã hội chưa đồng thuận cao như: việc xây dựng công trình liên cơ 2 với số vốn hàng trăm tỷ đồng trong lúc ngân sách của tỉnh khó khăn đã tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân; tờ trình “đề nghị thông qua nội dung quy hoạch phát triển du lịch tỉnh Gia Lai đến năm 2020 tầm nhìn 2030”. Đối với những nghị quyết còn nhiều ý kiến khác nhau, HĐND tỉnh đã tiến hành biểu quyết bằng phiếu kín đảm bảo khi ban hành nghị quyết có tính khả thi cao. Ngoài ra, chất lượng thẩm tra các báo cáo trình HĐND tỉnh từng bước được nâng lên, khắc phục được cụm từ “cơ bản đồng ý”, nội dung thẩm tra đã có những phản biện chắc chắn trên cơ sở quy định của pháp luật; đối với những nội dung còn ý kiến khác nhau, các Ban đã đề nghị UBND tỉnh tiếp tục chuẩn bị tài liệu, hồ sơ giải trình tại các phiên họp để cung cấp thông tin cho đại biểu HĐND tỉnh trước khi HĐND tỉnh biểu quyết thông qua.

Công tác giám sát thường xuyên và giám sát, khảo sát chuyên đề được chú trọng tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm liên quan đến sản xuất, đời sống và dư luận xã hội quan tâm; các kiến nghị qua hoạt động giám sát, khảo sát của HĐND cũng như ý kiến, kiến nghị của cử tri thuộc thẩm quyền đã được UBND và các cơ quan liên quan tiếp thu, giải quyết. Đến nay, Thường trực và các Ban HĐND tỉnh đã tổ chức được 76 đợt giám sát, khảo sát trên nhiều lĩnh vực. Qua các Đoàn giám sát, khảo sát đã có 839 kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ và một số bộ, ngành Trung ương, UBND tỉnh, các sở, ngành, đơn vị liên quan và HĐND, UBND các huyện, thị xã, thành phố. Đa số các kiến nghị và các văn bản đôn đốc sau giám sát của Thường trực và Ban đã được UBND tỉnh, các Sở, ngành, đơn vị quan tâm, chỉ đạo bằng văn bản và triển khai thực hiện. Vì vậy, hiệu quả, hiệu lực sau giám sát, khảo sát được nâng lên. Từ đó, đã giúp cho hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước ngày càng tốt hơn; đồng thời, hạn chế những thiếu sót trong quá trình thực thi công vụ, góp phần nâng cao trách nhiệm và đảm bảo quyền lợi ích hợp pháp các tổ chức, đơn vị và nhân dân. Nhiều kiến nghị sau giám sát của Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh được các cấp, các ngành tiếp thu, ban hành chính sách và tổ chức thực hiện.

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn cũng đã có những chuyển biến tích cực so với nhiệm kỳ trước, trong nhiệm kỳ có 13 đại biểu thực hiện quyền chất vấn với 24 lượt, 32 nội dung. Nội dung các câu hỏi chất vấn của đại biểu chủ yếu liên quan đến các vấn đề bức xúc trong xã hội.

Hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND trước và sau các kỳ họp được tổ chức nghiêm túc; mối quan hệ giữa HĐND với UBND và UBMTTQVN cùng cấp ngày càng chặt chẽ; những vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp đã được giải quyết kịp thời theo đúng luật định, tạo điều kiện để UBND điều hành các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội hàng năm đạt hiệu quả. Trong nhiệm kỳ, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh đã thực hiện hơn 260 hội nghị tiếp xúc cử tri tại các địa bàn ứng cử với sự tham gia của trên 18.200 cử tri. Thu thập, tổng hợp 2.860 ý kiến, kiến nghị, Thường trực HĐND tỉnh đã tổng hợp 396 lượt ý kiến, kiến nghị của cử tri đề nghị UBND và các cơ quan liên quan trả lời, giải quyết và đã có 396 ý kiến được UBND tiếp thu, ghi nhận.

Trong 5 năm qua, Thường trực HĐND tỉnh đã có 56 buổi tiếp công dân định kỳ hàng vào ngày 15 hằng tháng với 768 lượt công dân. Để giải quyết các vụ việc khiếu nại kéo dài trên địa bàn tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đã chủ trì 02 buổi đối thoại với công dân với 08 công dân khiếu nại các nội dung liên quan đến lĩnh vực tư pháp; bồi thường hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất xây dựng công trình thủy điện An Khê - Ka Nak. Đây là điểm mới của hoạt động HĐND tỉnh nhiệm kỳ này. Sau buổi đối thoại Thường trực HĐND tỉnh đã có thông báo kết luận gửi đến các cơ quan có liên quan và công dân biết thực hiện. Trong nhiệm kỳ, Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp nhận 1.412 đơn của công dân, đã xem xét, xử lý 1.412/1.412 đơn. Thường trực HĐND tỉnh đã chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền để giải quyết 659 đơn; hướng dẫn 337 đơn; lưu hồ sơ theo dõi 416 đơn; đã ban hành 275 văn bản đôn đốc các cơ quan có thẩm quyền giải quyết đơn chậm so với thời hạn luật định.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, HĐND tỉnh Gia Lai khóa X, đã nghiêm túc, thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như: Một số nghị quyết khi tổ chức triển khai, thực hiện bộc lộ nhiều bất cập, tính khả chưa cao như: việc chuyển rừng nghèo sang trồng cao su; quy hoạch phát triển thủy điện, khu đô thị, khu cụm công nghiệp, ưu đãi và hỗ trợ đầu tư … Nguyên nhân do việc đánh giá, dự báo tình hình trước khi ban hành nghị quyết chưa sát thực tế; nguồn lực đầu tư còn hạn chế. Công tác chuẩn bị để thực hiện thẩm tra một số báo cáo, tờ trình và dự thảo nghị quyết chưa kỹ lưỡng, chưa có sự đầu tư nghiên cứu chuyên môn sâu.  Hoạt động khảo sát, thu thập thông tin các nội dung để thẩm tra chưa nhiều; vẫn còn một số báo cáo thẩm tra nội dung còn xuôi chiều, chung chung, chưa cung cấp được thông tin cho đại biểu thảo luận tại kỳ họp. Nguyên nhân do các nội dung thẩm tra rộng, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, đòi hỏi thành viên các Ban HĐND tỉnh và bộ phận tham mưu, giúp việc phải có hiểu biết, chuyên môn sâu nhưng thực tế chưa đạt được kết quả như mong muốn; các tờ trình, đề án gửi chậm so với quy định đã ảnh hưởng đến thời gian để nghiên cứu các tài liệu liên quan; bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng “dĩ hòa vi quý”; một số dự án chưa có Quyết định đầu tư nhưng UBND tỉnh vẫn đưa vào kế hoạch nhưng chưa kiên quyết đưa ra. Việc chuẩn bị nội dung, tài liệu để HĐND tỉnh xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương tại các kỳ họp tuy đã được cải tiến nhưng vẫn còn bị động, lúng túng. Mặc dù, hàng năm HĐND tỉnh đều có chương trình xây dựng nghị quyết, Thường trực HĐND tỉnh luôn tổ chức họp liên tịch sớm với các cơ quan hữu quan nhưng công tác chuẩn bị của một số cơ quan, đơn vị còn chậm, vì thế vừa ảnh hưởng đến hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND, vừa ảnh hưởng đến việc gửi tài liệu cho đại biểu HĐND nghiên cứu trước theo thời gian luật định, dẫn đến nhiều nội dung trình kỳ họp phát sinh so với nghị quyết của HĐND tỉnh.

Một số kết luận kiến nghị sau giám sát khả thi, đúng quy định của pháp luật, đúng trách nhiệm của người đứng đầu, của tập thể nhưng chưa được thực hiện một cách nghiêm túc; chất lượng báo cáo của một số cơ quan, đơn vị được giám sát còn sơ sài, chưa đạt nội dung yêu cầu cần giám sát. Hoạt động giám sát của HĐND chưa đáp ứng đầy đủ những vấn đề bức xúc của cử tri, chưa thực sự quyết liệt và còn một số khó khăn, hạn chế, nhất là giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; giải quyết kiến nghị sau giám sát và giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri. Việc theo dõi, đôn đốc giải quyết kiến nghị sau giám sát còn chưa thường xuyên. Mặc dù, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tuy có chuyển biến tích cực hơn song vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của cử tri, số lượng đại biểu thực hiện quyền chất vấn còn quá ít, còn ngại va chạm; có nội dung chất vấn còn mang tính sự vụ . Các ý kiến chất vấn của đại biểu đều được Giám đốc các sở, ngành trả lời tại kỳ họp nhưng còn một số trường hợp các ý kiến trả lời còn chung chung, chưa cụ thể, chưa đi sâu trực tiếp vào vấn đề đã chất vấn. 

Công tác tiếp xúc cử tri đã được chú trọng, nhưng vẫn có một số ít đại biểu HĐND chưa tích cực tiếp xúc cử tri sau kỳ họp. Công tác tiếp công dân vẫn còn hạn chế, hầu hết do Thường trực HĐND, các Ban HĐND và đại biểu chuyên trách đảm nhiệm. Vẫn còn đại biểu kiêm nhiệm chưa thể hiện hết vai trò, trách nhiệm của mình trong việc tiếp công dân, tiếp nhận đơn thư, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Việc xem xét, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của công dân do Thường trực HĐND tỉnh chuyển đến các cơ quan chức năng giải quyết trả lời cho công dân còn chậm, có trường hợp Thường trực HĐND tỉnh đôn đốc đến lần thứ 3 mới nhận được văn bản trả lời. Công tác giám sát hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa được đại biểu HĐND tỉnh quan tâm, chú trọng.

Với những khó khăn, hạn chế nêu trên, tại Kỳ họp thứ 13, Kỳ họp tổng kết nhiệm kỳ hoạt động HĐND tỉnh Gia Lai khóa X các đại biểu đã tập trung nghiên cứu, thảo luận, nghiêm túc rút kinh nghiệm và tham gia nhiều ý kiến thiết thực; đồng thời, đưa ra các giải pháp, các bài học kinh nghiệm nhằm tổ chức thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của HĐND tỉnh trong nhiệm kỳ 2016-2021, đáp ứng sự mong đợi của các tầng lớp nhân dân, cử tri trong tỉnh.

Nhiệm kỳ 2011 - 2016 của HĐND tỉnh đã khép lại, quãng thời gian 5 năm đã ghi lại nhiều dấu ấn tốt đẹp trong lòng cử tri và nhân dân tỉnh nhà về hình ảnh người đại biểu nhân dân, thể hiện được vai trò là người đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, thực sự là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, xứng đáng với niềm tin của cử tri trong tỉnh.

Thu Trang