Trong những năm qua, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) trên địa bàn thành phố được triển khai tích cực. Các mô hình, đề án liên quan đến nâng cao chất lượng dân số bước đầu đạt được những thành công nhất định.
Điển hình như: việc triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng dân số thông qua tuyên truyền, vận động, phát hiện, can thiệp sớm tật, bệnh ở thai nhi và sơ sinh” tại 23 xã, phường, góp phần tăng số phụ nữ mang thai lần đầu có kiến thức chăm sóc sức khỏe và nuôi con theo khoa học; giảm tỷ lệ trẻ em bị dị tật bẩm sinh, tỷ lệ trẻ em dưới 05 tuổi suy dinh dưỡng và tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 01 tuổi; đẩy mạnh mô hình “Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân”cho vị thành niên, thanh niên, nam nữ chuẩn bị kết hôn, tạo điều kiện để nam, nữ thanh niên có kiến thức bảo vệ và nâng cao sức khỏe, giảm tỷ lệ phụ nữ có bệnh lây truyền sang con khi mang thai và sinh con…
Thành phố đã triển khai các biện pháp để quản lý dân cư, quản lý đô thị giữa các xã, phường phù hợp với tiềm năng đất đai và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, trật tự đô thị, ưu tiên phát triển các xã, phường có các làng đồng bào dân tộc thiểu số bằng các chương trình, dự án cho vay vốn, tạo việc làm, tăng thu nhập để thu hút lao động và nâng cao đời sống cho nhân dân, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các xã, phường, tạo mọi điều kiện cho người dân ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế. Do đó, chất lượng dân số ngày càng được nâng lên về thể chất, trí tuệ và tinh thần; trình độ học vấn, thu nhập bình quân đầu người và sự thụ hưởng về y tế, giáo dục, văn hoá của các tầng lớp nhân dân ngày càng tốt hơn.
Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền trực tiếp tại cộng đồng dân cư về các quy định nghiêm cấm hành vi lựa chọn giới tính thai nhi, làm mất cân bằng giới tính khi sinh, bảo đảm sự ổn định và phát triển lành mạnh của xã hội; tỷ lệ giới tính trẻ em sinh ra hàng năm trong giới hạn cho phép, đảm bảo sự cân đối về giới tính và độ tuổi (107 bé trai/100 bé gái). Chất lượng dân số được cải thiện đáng kể, tình trạng suy dinh dưỡng, tử vong bà mẹ và trẻ em giảm, tốc độ tăng dân số hàng năm giảm hơn so với thời gian trước. Kết quả công tác DS- KHHGĐ trên địa bàn thành phố hằng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch. Tỷ suất sinh thô từ 14,6% (năm 2008) giảm xuống còn 13,8% (năm 2017); tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên từ 14,75% (năm 2008) giảm xuống còn 8,31% (năm 2017); tỷ lệ thực hiện biện pháp tránh thai từ 86,48% (năm 2008) tăng lên 87,55% (năm 2017); tỷ lệ tăng dân số tự nhiên từ 1,12% (năm 2008) giảm xuống còn 1,1% (năm 2017); tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng từ 7,63% (năm 2008) giảm xuống còn 4,49% (năm 2017)…
Pleiku chú trọng tuyên truyền công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình trong đồng bào dân tộc thiểu số
Tuy nhiên, công tác DS-KHHGĐ vẫn còn nhiều hạn chế, mức sinh giảm nhưng chưa vững chắc, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở một số xã, phường còn cao, nhất là ở các làng đồng bào dân tộc thiểu số; vẫn còn tình trạng cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức Nhà nước sinh con thứ 3 trở lên. Nội dung và hình thức truyền thông công tác DS-KHHGĐ ở cơ sở chưa đa dạng; hiệu quả tuyên truyền chưa cao.
Thời gian đến, cấp ủy, chính quyền thành phố Pleiku chỉ đạo tiếp tục quán triệt sâu rộng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác DS - KHHGĐ, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tốt công tác tuyên truyền về DS - KHHGĐ theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác dân số trong tình hình mới. Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chính sách dân số. Tăng cường công tác tuyên truyền trực tiếp tại cộng đồng dân cư về quy định việc nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi, thực trạng và hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh, các biện pháp ngăn chặn phân biệt và lựa chọn giới tính; phối hợp truyền thông tư vấn, phổ biến kiến thức về chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân cho nam, nữ thanh niên chuẩn bị khi kết hôn; tuyên truyền, nâng cao nhận thức, thực hiện các quy định của pháp luật về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống...
Bài, ảnh: Huy Bảo